OZON TABAKASI

Ozon tabakası, stratosferin üst kısmından bulunan ve Güneş’ten gelen zararlı ışınların yeryüzüne temasını ve ulaşmasını engelleyen koruyucu bir tabaka.

Oluşumu

İlk canlılar, oksijensiz solunum yapan canlılardı ve bunun nedeni atmosferde serbest oksijen bulunmamasıydı. Sonrasında fotosentez yapabilen canlılar ortaya çıktı ve solunum bir anlamda kabuk değiştirdi. Fotosentez yapan canlılar su ve karbondioksiti kullanarak glikoz ve oksijen üretmeye başladı. Böylece serbest oksijen oluştu ve bu serbest oksijenler stratosfer tabakasında birikmeye başladı. Morötesi olarak adlandırılan ışınlar, bu tabakada bulunan oksijen moleküllerine temas etti ve bu moleküllerin iki oksijen atomuna bölünmesine yol açtı. Bu oksijen atomları da oksijen molekülleri ile birleşti ve böylece ozon tabakası adı verilen katman oluştu.

İşlevi

Stratosferde yer alan ozan tabakası Güneş’ten gelen radyasyonun bir kısmını emiyor ve Dünya’nın yüzeyine ulaşmasını önlüyor. Özellikle Güneş tarafından üretilen ultraviyole ışığının UVB yani ultraviyole radyasyon bandı ismi verilen kısmını emiyor.

Nasıl deliniyor?

İnsan faaliyetleri sonucunda atmosfere karışan klor ve kloroflorokarbonlar ozon ile tepkimeye girerek ozonun parçalanmasına neden oluyor. Ozonun parçalanması sonucu stratosfer katmanındaki ozon miktarı azalıyor ve bu duruma ozon incelmesi deniliyor. Kloroflorokarbon gazları atmosfere deodorantlar, klimalar, buzdolapları, araba egzozları ve sera gazları yoluyla yayılıyor.

Korumak için yapılabilecekler

– Yakın yerlere yürüyerek ya da bisikletle gidilebilir.

– Toplu taşıma araçları daha sık kullanılabilir.

– Kloroflorokarbon ve hidroklorokarbon içeren spreyleri kullanmaktan kaçınılabilir.

– Klor ve brom içermeyen temizlik ürünleri kullanılabilir.

Kaynak:AA